نشر رومیزی و تأثیر آن بر فعالیت چاپخانه داران

نشر رومیزی و تأثیر آن بر فعالیت چاپخانه داران

نشر رومیزی ( desktoppublishing ) در سا لهای اخیر رشد و توسعه بسیاری داشته است. در نشر رومیزی، عملیات چاپ نسبت به دیگر شیوه های چاپی مثل افست مراحل آسا نتری دارد و تمامی فعالیت ها مثل حروفچینی، صفحه آرایی و چاپ توسط رایانه انجام می شوند.

به گزارش بازار چاپ، نشر رومیزی در سا لهای اخیر به مدد ورود دستگا ههای مدرن و جدید این حوزه رشد زیادی داشته است. کاربرد نشر رومیزی بیشتر برای نشر انواع کارهامثل کتاب در شمارگان پایین است و از جمله ویژگی های منحصر به فرد آن، سرعت بالا و هزینه پایین است که موجب میشود بسیاری از چاپخانه ها، مراکز و سازما نها دولتی و خصوصی از آن برای فعالیت های مکتوب خود استفاده کنند.

نشر رومیزی اما به دلیل تداخل صنفی با فعالیت چاپخانه داران سنتی و قدیمی مخالفان و منتقدانی دارد که معتقدند رواج گسترده این دستگا هها موجب تضعیف و از بین رفتن صنف چاپخانه داران قدیمی می شود. با تعدادی از دست اندرکاران نشر سنتی همکلام شدیم و آنان از مشکلاتشان گفتند.

ضعیف باشی، حذف می شوی

عده ای از کارشناسان و دست اندرکاران حوزه چاپ و نشر معتقدند نشر رومیزی در دوره کنونی که صنعت نشر کشور با مشکلات کوچک و بزرگ دست به گریبان است، فرصتی است تا چاپخانه داران کتاب ها را درشمارگان پایین و محدود منتشر کنند.

محمد نوری، رئیس هیات مدیره چاپ طرفه می گوید: «با توجه به بالا رفتن قیمت کاغذ و هزینه چاپ و لیتوگرافی، همچنین کاهش خرید کتاب در بازار، نشر رومیزی رقیب جدی برای چاپخانه هاست و آنها را تقریباً از رده خارج کرده است. اکنون شمارگان کتاب پایین آمده و ناشران مجبور شد هاند در چاپ اول کتاب برای سنجش بازار آن، کتاب را در شمارگان محدودچاپ کنند و اگر کتابشان با اقبال عمومی روبه رو شدند، چاپ های بعدی را توسط دستگاه های چاپ افست در شمارگان بالاتری منتشر کنند. خیلی از ناشران این کار را در موسسه خودشان انجام میدهند و برخی هم کار را به دفاتر فنی یا آنها که دستگاه دارند می سپارند. »

او بیان اینکه این موضوع در درازمدت موجب تعطیلی چاپخانه های ضعیف و کوچکتر میشود، عنوان می کند: «این روزها حتی شمارگان کتا بهای درسی و دانشگاهی هم پایین آمده و از آنجایی که کتا بهای ما به زبان فارسی منتشر می شوند و آنها را فقط با یکی دو کشور مبادله می کنیم، نمی توانیم انتظار داشته باشیم که چاپ افست رواج گسترده ای داشته باشد.

از سوی دیگر، نشر رومیزی برای کار نشرنیست و امروز چاپ در دنیا به سمت دیجیتالی شدن می رود و نه فقط برای شمارگان پایین بلکه به دلیل ویژگی های آن. امروز چون شمارگان ها پایین آمده است ما در کشور خود از آن برای کتاب هم استفاده میکنیم وگرنه فقط برای کتاب کاربرد ندارد و بیشتر برای سربرگ ها استفاده می شود. ماشین های سیاه و سفید برای کار نشر نیست و برای نمونه گیری و پایا ننامه است. »

نوری تاکید میکند: «نشر ما بیمار است و باید راه خود را پیدا کند و چاپخانه های سنتی برای اینکه از دور خارج نشوند باید تلاش کنند این خدمات را به مشتریان خود ارائه دهند. البته به عنوان مثال ما خودمان از دستگاه های نشر رومیزی استفاده نمی کنیم و اگرچه امکان آن برایمان وجود دارد اما در این زمینه وارد نشده ایم و فقط برای یکی دو ناشر راه اندازی کردیم که میخواستند چنین مجموعه ای داشته باشند.

البته باید قبول کرد ناشر هم تقصیری ندارد، چون مجبور است یک کتاب را در شمارگان پایین و با هزینه های بالا تولید کند و اگر بازار از آن کتاب استقبال نکند، ناشر متضرر می شود و مجبوراست کتابهای خود را خمیر کند. »

تغییر وضع همیشه هم بد نیست

اوضاعی که اکنون در صنعت چاپ و نشر کشور وجود دارد موجب می شود بخش زیادی از فعالان این حوزه به نشررومیزی روی بیاورند و اکنون تعداد زیادی از افراد در این بخش فعالیت کنند. بیژن بهادری، مدیر لیتوگرافی توسن اما معتقد است: «چاپ دیجیتال و نشر رومیزی که امروزه مصطلح شده، تداخلی با چاپ افست و تیراژدار رول و شیت ندارد و هیچ مزاحمتی برای آنها ایجاد نم یکند.

امروزه در دنیا به نشر رومیزی به این شکل نگاه می کنند که شرایط ایجاب می کند بتوانیم یک چاپ سریع با شمارگان و حجم کم و به صورت سریع داشته باشیم که فقط از طریق چاپ رومیزی و دیجیتال امکانپذیر است و مختصات وماهیت آن با سیستم افست و شیت متفاوت است، زیرا افست برای حجم زیاد، شمارگان بالا و اندازه های بزرگ است و منعی ندارند که این دو شیوه چاپ همدیگر را تحتالشعاع قرار دهند.

پیشرفت صنایع ایجاب می کند که یک کارت ویزیت یا تقویم رومیزی را در تعداد محدودی چاپ کنیم و این کار با استفاده از چاپ رومیزی به راحتی انجام می شود و اکنون لیتوگرافان بیشتر به این سمت و سو می روند. »

او می افزاید: «در قدیم زمانی که ناشر میخواست کتابی چاپ کند، آن را به لیتوگراف میداد، او آن را مونتاژ می کرد و اوزالید را به نویسنده میداد تا غلط گیری کند. چاپ دیجیتال این قابلیت را برای ناشران ایجاد م یکند که یک نسخه از کتاب خود را کامل چاپ کنند و با تمام ویژگی های یک کتاب،نمونه آن را داشته باشند و بعد برای شمارگان بالا با سیستم افست آن را چاپ کنند.

در صنعت نشر هم قابلیت بسیار بالایی دارد و ناشر و نویسنده می توانند یک نسخه از کتاب را پیش از انتشار ببینند. از سوی دیگر گاهی نویسنده فقط 10نسخه از کتابش نیاز دارد. این امکان از طریق چاپ افست و شیت نیست و هزینه بالایی دارد ولی این قابلیت در رومیزی هست که به تعداد 10 نسخه کتاب داشته باشیم و مقرون به صرفه تر است. »

به گفته وی، در ایران هنوز نتوانسته ایم این موضوع را جا بیندازیم در حالی که شرکت های بزرگ،ماشین های چاپ افست را با سیستم دیجیتال همگن کرده اند تا بتوانند از قابلیتهای همدیگر استفاده کنند و به نوعی لازم و ملزوم هم شده اند، ولی در کشور ما این موضوع جدا از هم هستند. در این میان یک مدیر باید مجموعه خود را با چاپ دیجیتال هماهنگ کند تا در بازار رقابت عقب نماند. البته این رقابت هم به آ گاهی و آموزش نیاز دارد و باید آ گاهی و آموزش در این حوزه را گسترش دهیم.

انتهای پیام/

منبع: papna.ir